Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

The imagination

  • 1 animus

    ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].
    I.
    In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

    humanus animus decerptus ex mente divina,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

    Hor. S. 2, 2, 77:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

    Cic. Sen. 21, 77:

    eas res tueor animi non corporis viribus,

    id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

    quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

    id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

    omnes animi cruciatus et corporis,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    levantes Corpus et animum,

    Hor. Ep. 2, 1, 141:

    formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

    Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

    animi validus et corpore ingens,

    id. A. 15, 53:

    Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

    first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

    animosa signa,

    life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

    Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

    id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

    In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

    id. ib. 1, 29, 70:

    corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

    derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

    Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

    id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

    discessus animi a corpore,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

    cum nihil erit praeter animum,

    when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

    animus vacans corpore,

    id. ib. 1, 22, 50; and:

    animus sine corpore,

    id. ib. 1, 22, 51:

    sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

    Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

    Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

    Cic. Tusc. 1, 11, 24:

    permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

    id. ib. 1, 16, 36:

    Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

    id. ib. 1, 16, 38:

    Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

    id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

    aeternitas animorum,

    id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—
    II.
    In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).
    A.
    1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

    cogito cum meo animo,

    Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

    cum animis vestris cogitare,

    Cic. Agr. 2, 24:

    recordari cum animo,

    id. Clu. 25, 70;

    and without cum: animo meditari,

    Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

    cogitare volvereque animo,

    Suet. Vesp. 5:

    animo cogitare,

    Vulg. Eccli. 37, 9:

    statuere apud animum,

    Liv. 34, 2:

    proposui in animo meo,

    Vulg. Eccli. 1, 12:

    nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

    Plaut. Men. 5, 9, 23:

    in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

    animum ad se ipsum advocamus,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    lumen animi, ingenii consiliique tui,

    id. Rep. 6, 12 al. —

    For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

    Cic. Clu. 146:

    magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

    Verg. A. 6, 11:

    complecti animo et cogitatione,

    Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

    animis et cogitatione comprehendere,

    id. Fl. 27, 66:

    cum omnia ratione animoque lustraris,

    id. Off. 1, 17, 56:

    animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

    id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—
    2.
    Of particular faculties of mind, the memory:

    etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

    Ter. And. 1, 5, 46:

    An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    ex animo effluere,

    id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

    ... Nunc oblita mihi tot carmina,

    Verg. E. 9, 51.—
    3.
    Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

    vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

    I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

    reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

    Caes. B. G. 6, 38:

    Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

    Verg. A. 10, 487:

    animusque reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

    id. ib. 14, 177:

    linqui deinde animo et submitti genu coepit,

    Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

    ad recreandos defectos animo puleio,

    Plin. 20, 14, 54, § 152.—
    4.
    The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

    cum conscius ipse animus se remordet,

    Lucr. 4, 1135:

    quos conscius animus exagitabat,

    Sall. C. 14, 3:

    suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Sex. Rosc. 67.—
    5.
    In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

    e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

    id. Aul. 3, 6, 3:

    meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

    id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

    edepol lenones meo animo novisti,

    Plaut. Curc. 4, 2, 19:

    nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

    id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

    EX MEI ANIMI SENTENTIA,

    Inscr. Orell. 3665:

    ex animi tui sententia,

    Cic. Off. 3, 29, 108).—
    6.
    The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    fingere animo jubebat aliquem etc.,

    id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

    litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

    id. Mil. 29, 79:

    Nihil animo videre poterant,

    id. Tusc. 1, 16, 38.—
    B.
    The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.
    1.
    a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

    animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

    harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

    Ter. And. 3, 3, 27:

    Quo gemitu conversi animi (sunt),

    Verg. A. 2, 73:

    Hoc fletu concussi animi,

    id. ib. 9, 498;

    4, 310: animum offendere,

    Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

    Satin tu sanus mentis aut animi tui?

    Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mala mens, malus animus,

    bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

    Cic. Arch. 6, 14:

    Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

    id. Sen. 11, 36:

    ut omnium mentes animosque perturbaret,

    Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

    Istuc mens animusque fert,

    Hor. Ep. 1, 14, 8:

    Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

    Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

    And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

    Cic. N. D. 2, 59, 147:

    mente animoque nobiscum agunt,

    Tac. G. 29:

    quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

    id. H. 1, 84;

    and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

    a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

    pravitas animi atque ingenii,

    Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

    Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

    Ter. Heaut. 1, 2, 34:

    animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

    Cic. Tusc. 4, 18, 41:

    animum comprimit,

    id. ib. 2, 22, 53:

    animus alius ad alia vitia propensior,

    id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

    sed quid ego hic animo lamentor,

    Enn. Ann. 6, 40:

    tremere animo,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

    ingentes animo concipit iras,

    Ov. M. 1, 166:

    exsultare animo,

    id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

    Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

    from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

    nisi quod tibi bene ex animo volo,

    id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    majore studio magisve ex animo petere non possum,

    id. Fam. 11, 22:

    ex animo vereque diligi,

    id. ib. 9, 6, 2:

    ex animo dolere,

    Hor. A. P. 432:

    quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

    Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.
    (α).
    With verbs:

    Quid illam miseram animi excrucias?

    Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

    Antipho me excruciat animi,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10:

    discrucior animi,

    id. Ad. 4, 4, 1:

    in spe pendebit animi,

    id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—
    (β).
    With adjj.:

    aeger animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

    infelix animi,

    Verg. A. 4, 529:

    felix animi,

    Juv. 14, 159:

    victus animi,

    Verg. G. 4, 491:

    ferox animi,

    Tac. A. 1, 32:

    promptus animi,

    id. H. 2, 23:

    praestans animi,

    Verg. A. 12, 19:

    ingens animi,

    Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—
    b.
    Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

    animo audaci proripit sese,

    Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

    petulans protervo, iracundo animo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

    ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

    Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

    promptus animus vester,

    Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5:

    Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

    Ov. M. 13, 550:

    Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    sordidus atque animi parvi,

    Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

    Drusus animi fluxioris erat,

    Suet. Tib. 52.—
    2.
    In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —
    a.
    Courage, spirit:

    ibi nostris animus additus est,

    Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

    deficiens animo maesto cum corde jacebat,

    Lucr. 6, 1232:

    virtute atque animo resistere,

    Cic. Fam. 5, 2, 8:

    fac animo magno fortique sis,

    id. ib. 6, 14 fin.:

    Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

    id. Att. 5, 20, 3:

    nostris animus augetur,

    Caes. B. G. 7, 70:

    mihi in dies magis animus accenditur,

    Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

    Nunc demum redit animus,

    Tac. Agr. 3:

    bellica Pallas adest, Datque animos,

    Ov. M. 5, 47:

    pares annis animisque,

    id. ib. 7, 558:

    cecidere illis animique manusque,

    id. ib. 7, 347 (cf.:

    tela viris animusque cadunt,

    id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

    In re mala animo si bono utare, adjuvat,

    id. Capt. 2, 1, 9:

    bono animo fac sis,

    Ter. Ad. 3, 5, 1:

    quin tu animo bono es,

    id. ib. 4, 2, 4:

    quare bono animo es,

    Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

    so also, satis animi,

    sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

    magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

    Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

    Aeolus mollitque animos et temperat iras,

    Verg. A. 1, 57.—Of a top:

    dant animos plagae,

    give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

    Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

    Quint. 10, 1, 113. —
    b.
    Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

    jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

    id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

    quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

    Ter. Hec. 3, 5, 56).—
    c.
    Violent passion, vehemence, wrath:

    animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

    Cic. Marcell. 3:

    animum rege, qui nisi paret Imperat,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    qui dominatur animo suo,

    Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

    vince animos iramque tuam,

    Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

    Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

    id. 2, 5, 18:

    Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

    Luc. 8, 28:

    coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

    Stat. Th. 11, 525 al. —
    d.
    Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

    si est animus aequos tibi,

    Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

    aequo animo ferre,

    Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

    aequo animo esse,

    Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

    animis aequis remittere,

    Cic. Clu. 2, 6:

    aequiore animo successorem opperiri,

    Suet. Tib. 25:

    haud aequioribus animis audire,

    Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

    iniquo animo,

    Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—
    e.
    Agreeable feeling, pleasure, delight:

    cubat amans animo obsequens,

    Plaut. Am. 1, 1, 134:

    indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

    Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

    haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

    Caes. B. G. 5, 12):

    Post animi causa mihi navem faciam,

    Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

    liberare fidicinam animi gratia,

    id. ib. 2, 2, 90:

    qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

    Cic. Phil. 7, 6:

    habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

    id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

    Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

    Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—
    f.
    Disposition toward any one:

    hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

    Cic. Fam. 2, 1 fin.:

    meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

    id. ib. 5, 18 fin.:

    qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

    id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

    5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

    id. Off. 1, 15, 49:

    quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

    to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

    animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

    Suet. Oth. 8:

    Nec non aurumque animusque Latino est,

    Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

    salve, anime mi,

    Plaut. Curc. 1, 2, 3:

    da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

    id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —
    C.
    The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

    qui rem publicam animo certo adjuverit,

    Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

    pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    Ex animique voluntate id procedere primum,

    goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

    pro animi mei voluntate,

    Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

    teneo, quid animi vostri super hac re siet,

    Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

    Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

    Ter. Heaut. 3, 1, 69:

    Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

    id. And. 2, 3, 4:

    Sin aliter animus voster est, ego etc.,

    id. Ad. 3, 4, 46:

    Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

    id. Hec. 5, 2, 19:

    qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 66:

    istum exheredare in animo habebat,

    id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

    hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 28:

    insurrexerunt uno animo in Paulum,

    with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

    omnibus unum Opprimere est animus,

    Ov. M. 5, 150:

    Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

    Verg. A. 4, 639:

    Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

    Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—
    D.
    Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.
    1.
    Of brutes:

    in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

    whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

    Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

    id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

    (apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

    Verg. G. 4, 83:

    Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

    Ov. M. 3, 544:

    cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

    Col. 6, 1, 1:

    Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

    id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

    iniquae mentis asellus,

    Hor. S. 1, 9, 20).—
    2.
    Of plants:

    haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

    their wild nature, Verg. G. 2, 51.—
    III.
    Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

    certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

    Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

    Tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. A. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > animus

  • 2 animus

        animus ī, m    [AN-], the rational soul (cf. anima, the physical life): humanus: Corpus animum praegravat, H.: deos sparsisse animos in corpora humana: discessus animi a corpore: permanere animos arbitramur. — Fig., of beloved persons, soul, life: anime mi, T.—Of the mind, the mental powers, intelligence, reason, intellect, mind: mecum in animo vitam tuam considero, T.: animo meditari, N.: convertite animos ad Milonem, attention: revocare animos ad belli memoriam: perspicite animis quid velim: in dubio est animus, T.: animus, cui obtunsior sit acies, whose discernment: et animus et consilium et sententia civitatis, the whole intelligence of the community: cui animum inspirat vates, V.: omnia ratione animoque lustrari.— Of bees: Ingentīs animos angusto in pectore versant, V.— Of the memory: Scripta illa dicta sunt in animo, T.: an imprimi, quasi ceram, animum putamus?—Consciousness, recollection, self-possession: reliquit animus Sextium acceptis volneribus, Cs.: Unā eādemque viā sanguis animusque sequuntur, V.: timor abstulit animum, O. — With conscius or conscientia, the conscience: quos conscius animus exagitabat, S.: suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent.—Opinion, judgment, notion, belief: meo quidem animo, in my judgment: maxumi Preti esse animo meo, T.: ex animi tui sententiā iurare, to the best of your knowledge and belief. — The imagination, fancy: cerno animo sepultam patriam: fingite animis, sunt, etc.: nihil animo videre poterant.—Feeling, sensibility, affection, inclination, passion, heart: Quo gemitu conversi animi (sunt), V.: animum offendere: animus ubi se cupiditate devinxit, the character, T.: alius ad alia vitia propensior: tantaene animis caelestibus irae? V.: animo concipit iras, O.: mala mens, malus animus, bad mind, bad heart, T.: omnium mentīs animosque perturbare, Cs.: animum ipsum mentemque hominis: mente animoque nobiscum agunt, Ta.: bestiae, quarum animi sunt rationis expertes.—Disposition, inclination: meus animus in te semper: bono animo in populum R. videri, well disposed, Cs.: Nec non aurumque animusque Latino est, both gold and the disposition (i. e. to give it), V.: regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam, a kindly disposition, V.—Esp., in the phrase ex animo, from the heart, in earnest, deeply, sincerely: ex animo omnia facere an de industriā? from impulse or with some design, T.: sive ex animo id fit sive simulate: ex animo dolere, H.—In the locat. form animi, with verbs and adjj.: Antipho me excruciat animi, T.: exanimatus pendet animi: iuvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, V.: anxius, S.: aeger, L.: infelix, V.: integer, H.—Meton., disposition, character, temper: animo es Molli: animo esse omisso, T.: animi molles et aetate fluxi, S.: sordidus atque animi parvi, H.—Fig., of plants: silvestris, wild nature, V.—Courage, spirit (freq. in plur.): mihi addere animum, T.: nostris animus augetur, Cs.: clamor Romanis auxit animum, L.: mihi animus accenditur, S.: Nunc demum redit animus, Ta.: Pallas Dat animos, O.: in hac re plus animi quam consili habere: tela viris animusque cadunt, O.: bono animo esse, to be of good courage: bono animo fac sis, T.: satis animi, courage enough, O.: magnus mihi animus est, fore, etc., hope, Ta.—Fig., of the winds: Aeolus mollit animos, the violence, V.—Of a top: dant animos plagae, give it quicker motion, V.—Haughtiness, arrogance, pride: vobis... Sublati animi sunt, your pride is roused, T.: tribuni militum animos ac spiritūs capere, bear the arrogance and pride, etc.—Passion, vehemence, wrath: animum vincere: animum rege, qui nisi paret Imperat, H.: (Achelous) pariter animis inmanis et undis, O.—In the phrase aequus animus, an even mind, calmness, moderation, equanimity: concedo... quod animus aequus est.—Usu. abl: aequo animo, with even mind, contentedly, resignedly, patiently: aequo animo ferre, T.: non tulit hoc aequo animo Dion, N.: aequissimo animo mori: alqd aequo animo accipit, is content to believe, S.: opinionem animis aut libentibus aut aequis remittere: sententiam haud aequioribus animis audire, L.—Inclination, pleasure: Indulgent animis, O.— Esp., animi causā, for the sake of amusement, for diversion, for pleasure: (animalia) alunt animi voluptatisque causā, Cs.: habet animi causā rus amoenum: animi et aurium causā homines habere, i. e. employ musicians.—Will, desire, purpose, design, intention, resolve: tuom animum intellegere, purpose, T.: persequi Iugurtham animo ardebat, S.: hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc., Cs.: habere in animo Capitolium ornare, to intend: fert animus dicere, my plan is, O.: nobis erat in animo Ciceronem mittere, it was my purpose: omnibus unum Opprimere est animus, O.: Sacra Iovi Stygio perficere est animus, V.
    * * *
    mind; intellect; soul; feelings; heart; spirit, courage, character, pride; air

    Latin-English dictionary > animus

  • 3 imaginarius

    ĭmāgĭnārĭus, a, um, adj. [imago].
    I.
    Of or belonging to images, image - (late Lat.): pictor, plastes, Edict. Diocl. p. 22.—
    B.
    Subst.: imaginarius, ii, m., i. q. imaginifer, the bearer of the emperor's image (as a standard), Veg. Mil. 2, 7.—
    II.
    That exists only in imagination or appearance, seeming, nominal, fancied, imaginary (syn.: falsus, simulatus; opp. verus;

    not anteAug.): fasces,

    Liv. 3, 41, 1:

    titulus nuptiarum (with falsus),

    App. Mag. p. 323:

    venditio,

    Gai. Inst. 2, 113; Dig. 18, 1, 55:

    solutio,

    Gai. Inst. 3, 169; 173:

    imaginariae militiae genus,

    Suet. Claud. 25:

    funus, Capit. Pertin. 15: et scaenicus rex,

    Flor. 2, 14, 4:

    indictio belli,

    id. 4, 10, 2:

    paupertas,

    Sen. Ep. 20, 13; 58, 27:

    honor verborum,

    id. Const. Sap. 3, 3. —
    * Adv.: ĭmāgĭnārĭē, according to imagination:

    effingere epigrammata,

    as fancy prompts, Sid. Ep. 2, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > imaginarius

  • 4 canto

    canto, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [cano], freq. in form, but mostly agrees in meaning with cano.
    I.
    Neutr., to produce melodious sounds (by the voice or an instrument), to sound, sing, play (class. in prose and poetry; rare in Cic.).
    A.
    Of men:

    Pamphilam Cantatum provocemus,

    Ter. Eun. 3, 1, 53:

    saltare et cantare,

    Cic. Cat. 2, 10, 23:

    neque enim vocum suavitate videntur aut novitate quădam cantandi revocare eos solitae (sirenes),

    id. Fin. 5, 18, 49:

    Arcades ambo Et cantare pares,

    Verg. E. 7, 5; 10, 32:

    cantando victus,

    id. ib. 3, 21; Tib. 2, 1, 66:

    adimam cantare severis,

    Hor. Ep. 1, 19, 9:

    ut (cantores) numquam inducant animum cantare rogati,

    id. S. 1, 3, 2; Suet. Tit. 3: non est Cantandum, there is no occasion for singing, i. e. for imagination, fiction, Juv. 4, 35.—Of an actor:

    cantante eo (Nerone) ne necessariă quidem causă excedere theatro licitum erat,

    Suet. Ner. 23; 20; id. Vesp. 4 al.; cf.

    under II. B. 2.: conducta veni, ut fidibus cantarem seni,

    Plaut. Ep. 3, 4, 64:

    structis avenis,

    Ov. M. 1, 677:

    ad chordarum sonum,

    Nep. Epam. 2, 1.—Less freq. of instrumental music, and only with abl. of the instrument (cf. cano):

    tibiis,

    Nep. Epam. 2, 1; id. ib. praef. § 1; Vulg. Luc. 7, 32:

    lituo, tubă,

    Gell. 20, 2, 2:

    calamo,

    Sen. Ben. 4, 6, 5: ad manum histrioni, in comedy, to sing and play while the actor accompanies the song with gestures or dancing, Liv. 7, 2, 10; cf. Val. Max. 2, 4, 4.— Pass. impers.:

    in caelo cantatur et psallitur,

    Arn. 3, 21.—Prov.:

    surdo,

    Prop. 4 (5), 8, 47, and ad surdas aures, Ov. Am. 3, 7, 61, to preach to deaf ears; cf. cano, II. B.—
    2.
    Of the singing pronunciation of an orator, to declaim in a singing tone, to sing, drawl: si cantas, male cantas, si legis, cantas, C. Caesar ap. Quint. 1, 8, 2; 11, 1, 56; 11, 3, 57; 11, 3, 58; 11, 3, 59; 11, 3, 60; cf. Juv. 10, 178.—Hence, to recite, declaim:

    quaecumque sedens modo legerat, haec eadem... cantabit versibus isdem,

    Juv. 7, 153.—
    B.
    Of birds and fowls:

    prius quam galli cantent,

    crow, Plaut. Mil. 3, 1, 96; so,

    deos gallis signum dedisse cantandi,

    Cic. Div. 2, 26, 57:

    cantantes aves,

    Prop. 4 (5), 9, 30.—
    C.
    Transf., of instruments, to sound, resound:

    pastoris bucina cantat,

    Prop. 4 (5), 10, 30:

    cantabat fanis, cantabat tibia ludis,

    Ov. F. 6, 659 sq. —
    II. A.
    With the song itself, carmen, versus, etc., as object, to sing, play, recite:

    carmina non prius Audita canto,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    rustica verba,

    Tib. 2, 1, 52:

    Hymen cantatus,

    Ov. H. 12, 137; cf.:

    Hymenaeum qui cantent,

    Ter. Ad. 5, 7, 7:

    obscena,

    Ov. F. 3, 676.—
    B.
    With particular persons or things, the subjects of song, as objects, to sing, to celebrate or praise in song, sing of, write poetry upon, etc.:

    celebrem deum,

    Tib. 2, 1, 83:

    absentem amicam,

    Hor. S. 1, 5, 15:

    rivos,

    id. C. 2, 19, 11:

    convivia, proelia virginum,

    id. ib. 1, 6, 19:

    Augusti tropaea,

    id. ib. 2, 9, 19:

    Pythia (sc. certamina),

    id. A. P. 414:

    cantari dignus,

    Verg. E. 5, 54:

    per totum cantabimur orbem,

    Ov. Am. 1, 3, 25; 2, 17, 33; cf.:

    illa meis multum cantata libellis,

    Mart. 9, 50, 1:

    cantatus Achilles,

    Ov. Am. 2, 1, 29:

    laudes tuas,

    id. F. 2, 658. —Esp.,
    2.
    Of an actor, to represent a part, to act (cf. supra, I. A.):

    cantavit (Nero) Orestem matricidam, Oedipodem excaecatum, etc.,

    Suet. Ner. 21:

    Nioben,

    id. ib. 21:

    tragoedias,

    id. ib. 21:

    fabulam,

    id. ib. 46 fin.:

    epinicia,

    id. ib. 43 fin.
    C.
    Hence, because the oracles were of old uttered in verse, of any mysterious, prophetic, or warning utterance, to predict, warn, point out, indicate, make known, say:

    vera cantas? vana vellem,

    Plaut. Most. 4, 2, 64. —Of inanimate things:

    urna haec litterata est: ab se cantat cuja sit,

    Plaut. Rud. 2, 5, 21:

    civi inmoeni scin quid cantari solet?

    id. Trin. 2, 2, 69; id. Bacch. 4, 9, 61.—
    2.
    To bring something repeatedly to recollection, to reiterate, harp upon, forewarn of or against:

    haec dies noctes canto, ut caveas,

    Plaut. Trin. 2, 2, 12:

    harum mores,

    Ter. Heaut. 2, 3, 19:

    nam, ut scis, jam pridem istum canto Caesarem,

    Cic. Q. Fr. 2, 11 (13), 1:

    quid fati provida cantet avis,

    Tib. 2, 5, 12:

    quae me juvene utique cantare solebant,

    Quint. 8, 3, 76.—
    III.
    In the lang. of religion, as v. n. or a., to use enchantments, charms, incantations, to enchant, to charm, Cato, R. R. 160, 1; Varr. R. R. 1, 2, 27:

    frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

    Verg. E. 8, 71:

    cantata Luna,

    exorcised by magic, Prop. 4 (5), 5, 13:

    falx,

    Ov. H. 6, 84:

    herbae,

    id. M. 7, 98:

    ignis,

    Sil. 1, 430:

    tum quoque cantato densetur carmine caelum,

    an incantation, Ov. M. 14, 369.—
    B.
    To call forth, produce by charms:

    et chelydris cantare soporem,

    Sil. 8, 498:

    cantata umbra,

    Luc. 6, 767.

    Lewis & Short latin dictionary > canto

  • 5 imago

    ĭmāgo, ĭnis, f. [cf. imitor], an imitation, copy of a thing, an image, likeness (i. e. a picture, statue, mask, an apparition, ghost, phantom; the latter only poet. and in post-Aug. prose; cf.: simulacrum, effigies, statua, sigillum): imago ab imitatione dicta, Paul. ex Fest. p. 112 Müll.; cf.: imago dicitur quasi imitago, Porphyr. Hor. C. 1, 12, 4.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., a representation, likeness (usu. of a person), statue, bust, picture:

    Spartiates Agesilaus neque pictam neque fictam imaginem suam passus est esse... unus Xenophontis libellus in eo rege laudando facile omnes imagines omnium statuasque superavit,

    Cic. Fam. 5, 12, 7:

    Demosthenes, cujus nuper inter imagines tuas ac tuorum imaginem ex aere vidi,

    id. Or. 31, 110:

    Epicuri in poculis et in anulis,

    id. Fin. 5, 1, 3: hominis imaginem gypso e facie ipsa primus omnium expressit ceraque in eam formam gypsi infusa emendare instituit Lysistratus Sicyonius, Plin. 35, 12, 44, § 153:

    Africani,

    Cic. Rep. 6, 10:

    mulieris,

    Quint. 7, 7, 5:

    Antigoni,

    id. 2, 13, 12:

    depictam in tabula sipariove imaginem rei,

    id. 6, 1, 32:

    si in tabula mea aliquis pinxerit velut imaginem,

    Gai. Inst. 2, 78:

    cereae,

    Hor. Epod. 17, 76; id. S. 1, 8, 43:

    ut dignus venias hederis et imagine macra,

    Juv. 7, 29:

    hoc tibi sub nostra breve carmen imagine vivat,

    Mart. 9, 1:

    epistula atque imago me certum fecit,

    i. e. the image on the seal, the signet, Plaut. Ps. 4, 6, 35; 4, 2, 29; 4, 7, 105:

    nunc amici anne inimici sis imago, Alcesime, mihi, sciam,

    i. e. will act like a friend, Plaut. Cas. 3, 1, 1.—
    2.
    A phantom, ghost, apparition:

    infelix simulacrum atque ipsius umbra Creusae Visa mihi ante oculos et nota major imago,

    Verg. A. 2, 773; cf.:

    et nunc magna mei sub terras ibit imago,

    shade, spirit, Verg. A. 4, 654; Plin. Ep. 7, 27, 6; cf. id. ib. 1:

    non vanae redeat sanguis imagini,

    Hor. C. 1, 24, 15:

    (somnus) Vanum nocturnis fallit imaginibus,

    Tib. 3, 4, 56; cf. Hor. C. 3, 27, 40; Suet. Aug. 94; id. Calig. 50:

    te videt in somnis, tua sacra et major imago humana turbat pavidum,

    Juv. 13, 221:

    quid natum totiens falsis Ludis imaginibus?

    phantoms, Verg. A. 1, 408:

    ubique pavor et plurima mortis imago,

    id. ib. 2, 369; cf.:

    repetitaque mortis imago,

    Ov. M. 10, 726:

    lurida mortis imago,

    Petr. 123, v. 257:

    varia pereuntium forma et omni imagine mortium,

    Tac. H. 3, 28:

    caesorum insepultorumque,

    id. A. 1, 62:

    supremorum (i. e. funeris) imago,

    id. H. 4, 45.— Poet.:

    genitiva (with forma),

    natural shape, figure, Ov. M. 3, 331; so,

    rudis et sine imagine tellus (= informis),

    shapeless, id. ib. 1, 87.—
    B.
    In partic., an ancestral image of a distinguished Roman (of one who had been aedile, praetor, or consul; usually made of wax, and placed in the atrium of a Roman house, and carried in funeral processions.—
    (α).
    In plur.: obrepsisti ad honores errore hominum, commendatione fumosarum imaginum, quarum simile habes nihil praeter colorem, of smoky (i. e. old) ancestral images, Cic. Pis. 1, 1; cf. Sen. Ben. 3, 28, 1; Plin. 35, 2, 2, § 6:

    si quid deliquero, nullae sunt imagines, quae me a vobis deprecentur,

    no ancestors of distinction, Cic. Agr. 2, 36, 100; cf.:

    quia imagines non habeo et quia mihi nova nobilitas est,

    Sall. J. 85, 25:

    qui imagines familiae suae consecuti sunt,

    Cic. Agr. 2, 1, 1:

    homo veteris prosapiae ac multarum imaginum,

    Sall. J. 85, 10:

    majorum imagines,

    id. ib. 5, 5; Suet. Vesp. 1:

    multis in familia senatoriis imaginibus,

    id. Aug. 4:

    esto beata, funus atque imagines Ducant triumphales tuum,

    Hor. Epod. 8, 11:

    qui stupet in titulis et imaginibus,

    id. S. 1, 6, 17; Plin. 35, 2, 2, § 6 sqq.; Prop. 2, 13, 19; Suet. Vesp. 19.—
    (β).
    In sing. (rare):

    jus imaginis,

    Cic. Verr. 2, 5, 14, § 36:

    imaginis ornandae causa,

    id. Sest. 8, 19:

    vir honoratissimae imaginis futurus ad posteros,

    Liv. 3, 58, 2:

    clarum hac fore imagine Scaptium,

    would become an aristocrat, id. 3, 72, 4, v. Weissenb. ad loc.:

    Tunc Cotta ne imago Libonis exsequias posterorum comitaretur censuit,

    Tac. A. 2, 32.
    II.
    Transf., a reverberation of sound, an echo (mostly poet.):

    (mellaria facere oportet) potissimum ubi non resonent imagines,

    Varr. R. R. 3, 16, 12:

    concava pulsu Saxa sonant, vocisque offensa resultat imago,

    Verg. G. 4, 50; cf. Sil. 14, 365:

    alternae deceptus imagine vocis: Huc coëamus ait... Coëamus retulit Echo,

    Ov. M. 3, 385:

    cujus recinit jocosa Nomen imago,

    Hor. C. 1, 12, 4; so,

    jocosa Vaticani montis,

    id. ib. 1, 20, 8:

    vaga,

    Val. Fl. 3, 596.
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., an image or likeness of a thing formed in the mind, a conception, thought, imagination, idea:

    Scipionis memoriam atque imaginem sibi proponere,

    Cic. Lael. 27, 102:

    magnam partem noctium in imagine tua vigil exigo,

    Plin. Ep. 7, 5, 1:

    Verginium cogito, Verginium video, Verginium jam vanis imaginibus audio,

    id. ib. 2, 1, 12: imagines, quae eidôla nominant, quorum incursione non solum videmus, sed etiam cogitamus, Cic. Fin. 1, 6, 21; cf.:

    imagines extrinsecus in animos nostros per corpus irrumpere,

    id. Ac. 2, 40, 125: plena sunt imaginum omnia, nulla species cogitari potest nisi pulsu imaginum, etc.; id. Div. 2, 67, 137 sq.: unum aliquem te ex barbatis illis, exemplum imperii veteris, imaginem antiquitatis, columen rei publicae diceres intueri, an image of the olden time, id. Sest. 8, 19; cf.:

    expressam imaginem vitae quotidianae videre,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    quidnam illi consules dictatoresve facturi essent, qui proconsularem imaginem tam saevam ac trucem fecerint, i. e. by cruelty in office,

    Liv. 5, 2, 9:

    naturae... urbis et populi,

    Cic. Rep. 2, 39 fin.:

    justitiae,

    Quint. 2, 20, 6:

    virtutis,

    id. 10, 2, 15:

    similitudines ad exprimendas rerum imagines compositae,

    id. 8, 3, 72: illae rerum imagines, quas vocari phantasias indicavimus, id. 10, 7, 15:

    conscripta formantur imagine templa,

    plans, Stat. S. 3, 1, 117:

    scipione determinata prius templi imagine in solo,

    Plin. 28, 2, 4, § 15:

    tua, pater Druse, imago,

    memory, Tac. A. 1, 13:

    magna illic imago tristium laetorumque,

    recollection, id. ib. 2, 53:

    si te nulla movet tantae pietatis imago,

    Verg. A. 6, 405.—
    B.
    In partic.
    1.
    In rhet., a figurative representation, similitude, comparison:

    comparabile est, quod in rebus diversis similem aliquam rationem continet. Ejus partes sunt tres: imago, collatio, exemplum. Imago est oratio demonstrans corporum aut naturarum similitudinem, etc.,

    Cic. Inv. 1, 30, 49; cf.:

    imago est formae cum forma cum quadam similitudine collatio,

    Auct. Her. 4, 49, 62; Sen. Ep. 59, 92; Quint. 6, 1, 28; Hor. S. 2, 3, 320; id. Ep. 1, 7, 34.—
    2.
    With the idea predominating of mere imitation, in opp. to what is original or real, a mere form, image, semblance, appearance, shadow:

    consectatur nullam eminentem effigiem virtutis, sed adumbratam imaginem gloriae,

    Cic. Tusc. 3, 2, 3:

    nos veri juris germanaeque justitiae solidam et expressam effigiem nullam tenemus: umbra et imaginibus utimur,

    id. Off. 3, 17, 69; cf.:

    non in umbra et imagine civitatis, etc.,

    id. Rep. 2, 30; and:

    umbram equitis Romani et imaginem videtis,

    id. Rab. Post. 15, 41:

    haec ars tota dicendi, sive artis imago quaedam est et similitudo, habet hanc vim, ut, etc.,

    id. de Or. 2, 87, 356:

    judiciorum,

    only the appearance of courts, id. Sest. 13, 30; cf.:

    imaginem rei publicae nullam reliquissent,

    id. Agr. 2, 32, 88:

    his quoque imaginibus juris spretis,

    Liv. 41, 8, 10:

    imaginem retinendi largiendive penes nos, vim penes Parthos,

    Tac. A. 15, 14:

    habitu et ore ad exprimendam imaginem honesti exercitus,

    the pretence, id. ib. 16, 32; 6, 27; id. H. 1, 84; 3, 70:

    qui faciem eloquentiae, non imaginem praestaret,

    id. Or. 34:

    nec imagine rerum, sed rebus incendit,

    Quint. 10, 1, 16:

    in falsa rerum imagine detineri,

    id. 10, 5, 17; cf.:

    nullo quippe alio vincis discrimine, quam quod illi (hermae) marmoreum caput est, tua vivit imago,

    Juv. 8, 55.—
    3.
    A representative: non in effigies mutas divinum (Augusti) spiritum transfusum;

    sed imaginem veram, caelesti sanguine ortam, intellegere discrimen, etc.,

    Tac. A. 4, 52.—
    4.
    That which suggests or recalls something by resemblance, a reminder:

    me consolatur recordatio meorum temporum, quorum imaginem video in rebus tuis,

    Cic. Fam. 1, 6, 2:

    a Corbulone petierat, ne quam imaginem servitii Tiridates perferret,

    nothing to suggest slavery, Tac. A. 15, 31; cf.:

    moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo possim imaginem antiquae et vernaculae festivitatis adgnoscere,

    Cic. Fam. 9, 15, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > imago

  • 6 opinio

    ŏpīnĭo, ōnis, f. [id.], opinion, supposition, conjecture, imagination, fancy, belief (class.).
    I.
    In gen.:

    apud homines barbaros opinio plus valet saepe, quam res ipsa,

    Cic. Fragm. Scaur. 7:

    est ergo aegritudo opinio recens mali praesentis... laetitia opinio recens boni praesentis... metus opinio impendentis mali... lubido opinio venturi boni, etc.,

    id. Tusc. 4, 7, 14; cf. id. ib. 4, 11, 26:

    magna nobis pueris opinio fuit, L. Crassum non plus attigisse doctrinae, quam,

    id. de Or. 2, 1, 1:

    ut opinio mea est,

    as I suppose, as I believe, id. Fam. 9, 11, 1: ut opinio mea fert, as I believe, id. Font. 13, 39:

    mea fert opinio, ut, etc.,

    Dig. 24, 1, 32:

    cujus opinionis etiam Cornelius Celsus est,

    Celsus also is of this opinion, Col. 2, 12, 6:

    Romulus habuit opinionem esse, etc.,

    held the belief that, Cic. Div. 2, 33, 70:

    fuisse in illa populari opinione,

    to be of an opinion, id. Clu. 51, 142.—More rarely:

    alicujus opinionis esse,

    Col. 2, 12, 6:

    in eādem opinione fui... te venturum esse,

    Cic. Att. 8, 11, D, 3:

    in quā me opinione sine causā esse, ne quis credat,

    Liv. 44, 38, 4:

    fuerunt in hac opinione non pauci, ut, etc.,

    Quint. 3, 3, 11; cf. id. 4, 1, 28:

    cum etiam philosophi Stoicae disciplinae in eādem sint opinione, ut censeant, etc.,

    Lact. 2, 5, 7; 3, 8, 32:

    cui opinioni nos quoque accedimus,

    Quint. 2, 15, 29:

    ipse eorum opinionibus accedo, qui, etc.,

    Tac. G. 4:

    adducere aliquem in eam opinionem, ut,

    to make one believe, Cic. Caecin. 5, 13:

    Pisidae in opinionem adducuntur perfugas fecisse, ut, etc.,

    Nep. Dat. 6, 6:

    praebere opinionem timoris,

    to convey the impression, occasion the belief that one is afraid, Caes. B. G. 3, 17:

    afferre alicui,

    Cic. Off. 2, 13, 46: incidere in opinionem, to fall into the belief, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:

    in opinionem discedere,

    to come to the opinion, Cic. Fam. 6, 14, 2:

    opinione duci,

    to be led by one's belief, id. Mur. 30, 62: contra (praeter) opinionem, contrary to one's expectation:

    dicere contra opiniones omnium,

    id. Rosc. Am. 15, 45:

    etsi praeter opinionem res ceciderat,

    Nep. Milt. 2, 5.—With comp.: opinione citius, quicker than had been supposed, Varr. ap. Non. 356, 27:

    istuc curavi, ut opinione illius pulcrior sis,

    handsomer than he imagines, Plaut. Mil. 4, 6, 23:

    opinione melius res tibi habet tua, si, etc.,

    id. Cas. 2, 5, 30:

    opinione celerius,

    Cic. Fam. 14, 23.—
    II.
    In partic.
    A.
    The repute of a man, the esteem, reputation in which others hold him, the opinion, estimate, expectation formed of him.
    a.
    In gen.:

    opinione fortasse nonnullā, quam de meis moribus habebat,

    Cic. Lael. 9, 30:

    integritatis meae,

    id. Att. 7, 2, 5:

    non fallam opinionem tuam,

    id. Fam. 1, 6, 2:

    genus scriptorum tuorum vicit opinionem meam,

    exceeded my expectation, id. ib. 5, 12, 1: venit in eam opinionem Cassius, ipsum finxisse bellum, Cassius fell under suspicion of having, was believed to have, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 2: summam habere justitiae opinionem. Caes. B. G. 6, 24; 7, 59:

    quorum de justitiā magna esset opinio multitudinis,

    Cic. Off. 2, 12, 42:

    (Porus) bellum jampridem, auditā Alexandri opinione, in adventum ejus parabat,

    Just. 12, 8, 2.—
    b.
    Absol., reputation:

    ne opinio quidem et fama, cui soli serviunt (poëtae), etc.,

    Tac. Dial. 10 init.:

    cupidi opinionis,

    Quint. 12, 9, 4:

    affert et ista res opinionem,

    id. 2, 12, 5.—
    c.
    Bad repute, reputation for evil:

    malignitatis opinionem vereri,

    Tac. Dial. 15:

    invidiae et ingrati animi,

    Liv. 45, 38, 6.—
    B.
    A report, rumor:

    divulgatā opinione tam gloriosae expeditionis,

    Just. 42, 2, 11:

    quae opinio erat edita in vulgus,

    Caes. B. C. 3, 29, 3:

    exiit opinio, proximo lustro descensurum eum ad Olympia,

    Suet. Ner. 53:

    opinio etiam sine auctore exierat, eos conspirasse, etc.,

    Liv. 3, 36, 9:

    opinionem serere,

    to spread a report, Just. 8, 3, 8:

    opiniones bellorum,

    Vulg. Matt. 24, 6; id. Marc. 13, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > opinio

  • 7 substituo

    sub-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo].
    I.
    To set, put, place, or lay under, to set or place next to any thing (so rare and mostly post - Aug.).
    A.
    Lit.:

    lapides plantae,

    Pall. Mart. 10, 22:

    post elephantos armaturas leves,

    Hirt. B. Afr. 59, 3.—
    B.
    Trop.:

    substituerat animo speciem corporis amplam ac magnificam,

    had presented to his imagination, figured to himself, Liv. 28, 35; cf.:

    funera fratrum Debueras oculis substituisse tuis,

    Ov. R. Am. 574:

    substituebantur crimini,

    were subjected to the charge, were accused, Plin. Ep. 6, 31, 8:

    aliquem arbitrio,

    Dig. 38, 1, 30.—
    II.
    To put instead or in the place of another, to substitute (class.; syn.: suppono, subrogo).
    A.
    In gen.:

    in eorum locum cives Romanos,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72:

    pontificem in locum Scipionis,

    Suet. Tib. 4; Nep. Alcib. 7, 3; cf. Col. 5, 6, 1:

    nunc pro te Verrem substituisti alterum civitati,

    Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161; cf. Liv. 38, 42:

    aliam tabulam pro eā,

    Plin. 35, 10, 36, § 91:

    substituta fili persona,

    id. 18, 3, 4, § 17: philosophiam nobis pro rei publicae procuratione, Cic. Div. 2, 2, 7.—With dat.:

    consulem alicui,

    Vell. 2, 58, 3; cf. Suet. Caes. 76:

    equites Siculis,

    Liv. 29, 1:

    alia semina demortuis,

    Col. 4, 17, 3:

    libros de oratore his,

    Quint. 3, 6, 60:

    fortunam culpae,

    id. 7, 4, 15:

    personas,

    id. 3, 8, 54:

    defuncto altero e consulibus, neminem substituit,

    Suet. Ner. 15:

    substituitur mutua accusatio,

    Quint. 7, 2, 9.—With in and abl. (late Lat.):

    in locis suis secunda,

    Amm. 15, 5, 23.—
    B.
    In partic., in jurid. lang.: substituere heredem (alicui), to make second or alternate heir, in case the first should die:

    heredes aut instituti dicuntur aut substituti: instituti primo gradu, substituti secundo vel tertio,

    Dig. 28, 6, 1 sq.:

    heredes invicem,

    Suet. Tib. 76; so,

    heredem (alicui),

    id. Galb. 9; Quint. 7, 6, 9 al.—So with ellipsis of heredem:

    inpuberi filio,

    Dig. 28, 6, 1 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > substituo

  • 8 cōgitātiō

        cōgitātiō ōnis, f    [cogito], a thinking, considering, deliberating, thought, reflection, meditation, imagination: cogitatio in se ipsā vertitur: commentatio et cogitatio: acerrima et attentissima: simplices, magnas, Ta.: timoris praeteriti: occurrit cogitatio, qualis animus sit.—The faculty of thought, reasoning power: (homo) particeps cogitationis: esse ingenio et cogitatione nullā, of no intellectual force.—A thought, opinion, judgment, resolution, design, plan, project: omnes meas cogitationes in rem p. conferebam: mandare litteris cogitationes suas: multae et graves: sapientiores: saeva, Ta.: reliqua belli, i. e. plans for continuing the war, Cs.: minor intervenit maiori, L.
    * * *
    thinking, meditation, reflection; thought; intention; plan; opinion, reasoning

    Latin-English dictionary > cōgitātiō

  • 9 concipiō

        concipiō cēpī, ceptus, ere    [com- + capio], to take hold of, take up, take in, take, receive: inde pabula terrae concipiunt, V.: concipit Iris aquas, draws up, O.: terra Concepit lacrimas, O.: praecordiis conceptam mortem continere: conceptum motu ignem ferre, kindled, L.: ubi silices Concipiunt ignem, O.: flammam, Cs.: Bucina, quae concepit aëra (by blowing), O.: quem mens mea concipit ignem? O.—To conceive, become pregnant: cum concepit mula: ex illo, O.: id, quod conceperat: alqm ex alqo: quem pluvio Danaë conceperat auro, O.: omnia, quae terra concipiat semina: concepta crimina portat, the fruit of sin, O.— Fig., to imagine, conceive, think: quae concipiuntur animo: aliquid animo, L.: aethera mente, grasps in imagination, O.: quicquid concipitur nefas, H.—To understand, comprehend, perceive: principia rerum animo: alqd fieri oportere: lucos illic esse, O. — To adopt, harbor, entertain, conceive: inimicitiae ex aedilitate conceptae, Cs.: mente furores, O.: spem, O.: auribus cupiditatem: malum aut scelus: flagitium cum aliquo: ducis tu concipe curam, i. e. assume, V.—To draw up, comprisc, express in words, compose: sicut verbis concipiatur more nostro, as our phrase is: ius iurandum, L.: verba, quibus gratīs agit, a form, O.: conceptis verbis peierasse: foedus, V.: summas, to report definitely, L. — To promulgate, declare formally, phrase (in religious rites): vota sacerdos, O.: Latinas (ferias) sacrumque rite, L.
    * * *
    concipere, concepi, conceptus V TRANS
    take in/up, receive, catch; derive/draw (from); contain/hold; grasp; adopt; wed; form, devise; understand, imagine; conceive, be mother of; utter (oath/prayer)

    Latin-English dictionary > concipiō

  • 10 imāgō

        imāgō inis, f    [2 IC-], an imitation, copy, image, representation, likeness, statue, bust, picture: tabularum, exact copy: cereae, H.: macra, Iu.: genetiva, natural figure, O.: sine imagine tellus, shapeless, O.—An ancestral image, mask (of a man who had been aedile, praetor, or consul): ius imaginis: avi tui: clarum hac fore imagine, i. e. would become an aristocrat, L.: fumosae, smoky ancestral images: nullae sunt imagines, quae, etc., ancestors of distinction: imagines non habeo, S.: imagines familiae suae: homo multarum imaginum, S.: funus imagines ducant triumphales tuum, H.—A phantom, ghost, apparition, vision: magna mei sub terras ibit imago, shade, V.: vana, H.: inhumani coniugis, V.: natum falsis Ludis imaginibus, phantoms, V.: mortis, O.: somni, a dream, O.: nocturnae, Tb.—A reverberation, echo: resonare tamquam imago: vocis offensa resultat imago, V.: iocosa montis, H.—Fig., an image, conception, thought, imagination, idea: Scipionis imaginem sibi proponere: antiquitatis, an image of the olden time: proconsularem imaginem tam saevam facere (i. e. by cruelty in office), L.: tantae pietatis, V.: poenaeque in imagine tota est, O. —A figure of speech, similitude, comparison, C.: haec a te non multum abludit imago, H.—An empty form, image, semblance, appearance, shadow: adumbrata gloriae: equitis Romani: rei p.: his imaginibus iuris spretis, L.—A reminder, suggestion: quorum (temporum) imaginem video in rebus tuis: genitoris imagine capta, V.
    * * *
    likeness, image, appearance; statue; idea; echo; ghost, phantom

    Latin-English dictionary > imāgō

  • 11 fantasia

    I
    phase; (of the moon)
    II
    fancy, imagined situation; mental image (Latham); imagination; phenomenon (Def)

    Latin-English dictionary > fantasia

  • 12 phantasia

    I
    phase; (of the moon)
    II
    fancy, imagined situation; mental image (Latham); imagination; phenomenon (Def)

    Latin-English dictionary > phantasia

  • 13 opinatio

    ŏpīnātĭo, ōnis, f. [id.], a supposing, opining; a supposition, conjecture, imagination, fancy, opinion, belief (class.):

    opinationem volunt esse imbecillam assensionem,

    Cic. Tusc. 4, 7, 15; id. Ac. 2, 25, 78:

    haec autem opinatio est judicatio se scire, quod nesciat,

    id. Tusc. 4, 11, 26; cf.

    the context: mordax et inepta,

    Val. Max. 1, 8, 8:

    (Tullius) quid super tali opinatione sentiret,

    Arn. 3, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > opinatio

См. также в других словарях:

  • The Pleasures of the Imagination — is a long didactic poem by Mark Akenside, first published in 1744.The first book defines the powers of imagination and discusses the various kinds of pleasure to be derived from the perception of beauty; the second distinguishes works of… …   Wikipedia

  • by no stretch of the imagination —    The expression by no stretch of the imagination means however hard you may try to believe or imagine it .     By no stretch of the imagination could he be called handsome …   English Idioms & idiomatic expressions

  • by no stretch of the imagination — not by any/by no/stretch of the imagination phrase used for saying that you think something cannot be true or possible no matter how hard you try to imagine it It’s not a great work of cinema by any stretch of the imagination. Thesaurus: ways of… …   Useful english dictionary

  • leave something to the imagination — leave (something) to the imagination : to not show or describe all of the parts or details of (something) Try to leave something to the imagination. The movie s sex scenes leave nothing to the imagination. [=they show everything] His explicit… …   Useful english dictionary

  • leave to the imagination — leave (something) to the imagination : to not show or describe all of the parts or details of (something) Try to leave something to the imagination. The movie s sex scenes leave nothing to the imagination. [=they show everything] His explicit… …   Useful english dictionary

  • not by any stretch of the imagination — not by any/by no/stretch of the imagination phrase used for saying that you think something cannot be true or possible no matter how hard you try to imagine it It’s not a great work of cinema by any stretch of the imagination. Thesaurus: ways of… …   Useful english dictionary

  • Mathematics and the Imagination (book) — Book cover, from 2001 Dover edition Mathematics and the Imagination is a book published in New York by Simon Schuster in 1940. The authors are Edward Kasner and James R. Newman. The illustrator Rufus Isaacs provided 169 figures. It rapidly became …   Wikipedia

  • not by any stretch of the imagination — not by any stretch (of the imagination) even if you try, it is still difficult to accept. She was never a great player, not by any stretch of the imagination. He s nice looking but by no stretch of the imagination could you describe him as… …   New idioms dictionary

  • by any/no stretch of the imagination — see ↑stretch, 2 • • • Main Entry: ↑imagination by any/no stretch of the imagination used to emphasize that something is not true, does not happen, etc. They re not wealthy by any stretch of the imagination. [=they re not wealthy at all] By no… …   Useful english dictionary

  • leave little to the imagination — not leave much/leave little/to the imagination phrase to show or describe so much of something that people do not have to imagine what the rest is like This expression is used especially for talking about sex or about people who show parts of… …   Useful english dictionary

  • not by any stretch of the imagination — (not) by any stretch of the imagination if you say that by no stretch of the imagination can you describe something or someone in a particular way, you mean that this way of describing them is certainly not correct. She was never a great player,… …   New idioms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»